Birlikte Gerçekleştirdiğimiz Bütün Eylemlerimiz Önemli!
11 Şubat 2021

 

Kanser, hem dünya hem ülkemiz için ölüm nedenleri arasında ikinci sırada yer almaktadır. Ölüm nedenlerine bakıldığında dünya geneli için yaklaşık her 6 ölümden birinin sebebinin kanser olduğu görülmektedir. Bu sayı ülkemiz için 5 ölümde birdir.

Kanserden ölümlerin yaklaşık üçte biri; tütün kullanımı, yüksek beden kitle indeksi (fazla kilolu ya da şişman/obez olma), meyve ve sebzeden fakir beslenme, yetersiz fiziksel aktivite ve alkol tüketimi gibi başlıca beş davranışsal ve beslenme ile ilgili risk faktöründen kaynaklanmaktadır.

Uluslararası Kanser Kontrol Örgütü (UICC) tarafından, 4 Şubat Dünya Kanser Günü olarak belirlenmiştir. Dünya Kanser Günü, gerek kanser konusunda farkındalığı ve eğitimi arttırarak gerekse dünyanın her yerindeki hükümetler ile bireyleri hastalığa karşı harekete geçmeye zorlayarak her yıl milyonlarca önlenebilir ölümün önüne geçmeyi amaçlamaktadır. Dünya Kanser Günü; yankı uyandırmayı, değişim aşılamayı ve farkındalık gününün geçmesinden çok sonraları da bir eylemi harekete geçirmeyi amaçlayan bir kampanyadır.

UICC’nin bu doğrultuda yürüttüğü kampanyaların sonuncusunun teması “kararlıyım ve yapacağım” olarak belirlenmiş ve 2018’de başlanmıştır. 3 yıl süreli kampanyanın son aşaması olan 2021 yılı için “birlikte gerçekleştirdiğimiz bütün eylemlerimiz önemli” vurgusu yapılmaktadır. Bu yılın, dayanışma ve toplu eylemin kalıcı gücünün bir hatırlatıcısı olduğu belirtilerek hepimizin dileği olan kansersiz, daha sağlıklı, daha parlak bir dünyanın mümkün olduğu vurgulanmaktadır.

Birçok kanser türünde genetik geçişin rolü büyüktür. Bununla birlikte; sigara ve alkol kullanımı, aşırı kilolu veya obez olmak, düşük sebze ve meyve alımını içeren sağlıksız beslenme, hepatit veya diğer kanserojen enfeksiyonlara maruz kalmak, cinsel yolla bulaşan Human Papilloma Virüs (HPV) enfeksiyonu, kentsel hava kirliliği, katı yakıt kullanımından kaynaklanan iç mekan dumanı, gereksiz ilaç alımı, yüksek kalorili diyet, katkı maddeli besinler tüketilmesi, hareketsiz bir hayat, gereksiz radyolojik tetkikler, güneş ışığının zararlı etkilerine maruz kalmak kansere yakalanma riskini arttıran etkenlerdir. Düzenli ve dengeli beslenme, bilinçli yapılan fiziksel aktivite, düzenli bir hayat tarzı, yeterli uyku, stresten uzak durma v.b ile kansere yakalanma riski oldukça azalmaktadır.

   Kanserde erken dönemde tanı konulmasının yanında, tanı konulan hastalara gerekli tıbbi yönlendirme yapılıp tedavi merkezlerine sevk edilmesi, hasta takibinin yapılması, imkanlar ölçüsünde sosyal, ruhsal ve tıbbi destek sağlanması da kanser kontrolünün önemli bir ayağını oluşturmaktadır. İlimizde Afyonkarahisar Devlet Hastanesi binasında bulunan KETEM (Kanser Erken Teşhis Tarama ve Eğitim Merkezi); eğitim, tarama, tetkik ve tıbbi destek yönünden vatandaşlarımıza hizmet vermektedir. Herhangi bir sağlık sorunu olmadan da belli yaş grubundaki kişiler kanser taraması için Merkeze başvurduklarında erken teşhis ihtimali artmaktadır.(örneğin; meme kanseri için 40-69 yaş aralığındaki kadınlar, rahim ağzı (serviks) kanseri için 30-65 yaş aralığındaki kadınlar, bağırsak kanseri için 50-70 yaş aralığındaki kadın ve erkekler belli aralıklarla tarama yaptırmalıdır.)

Ayrıca Sağlıklı Hayat Merkezleri (SHM), Toplum Sağlığı Merkezleri (TSM) ve Aile Sağlığı Merkezleri (ASM)’ den de bilgi ve destek hizmetleri verilmektedir.

 

Unutmayın! Erken teşhis hayat kurtarır…

 

           Uzm.Dr.Serhat KORKMAZ

               İl Sağlık Müdürü