Böbrekler insan vücudunda oluşan atıkların
kandan süzülerek su ile dışarı atılmasını sağlayan önemli organlardır.
Diğer bütün organlar gibi böbreklerin de çeşitli hastalıkları vardır.
Ancak böbrek işlevinin yıllar süren uzun bir dönemde ilerleyici kaybı
söz konusu olduğunda kronik böbrek hastalıkları ortaya çıkmaktadır ki
böbrek işlevinin kaybı kritik bir düzeye ulaştığında böbrek yetmezliği
gelişir ve vücudun bütün organlarını etkileyen ciddi sorunlar çıkar.
Dünyada her on kişiden birinde böbrek hastalığı bulunmaktadır.
Ülkemizde Türk Nefroloji Derneğinin gerçekleştirdiği araştırmaya göre;
6-7 erişkinden birinde çeşitli evrelerde kronik böbrek hastalığı
mevcuttur. Bu da oldukça ciddi bir orandır. Sıklıkla sinsi ve sessiz
seyreden bir hastalık olduğu için hastaların çoğuna erken dönemde tanı
konulamamaktadır. Bu da hastalığın son dönemi olan böbrek yetmezliğine
ilerlemesine sebep olmaktadır. Erken teşhis edilemeyen kronik böbrek
hastalığı; böbrek işlevinin ilerleyici kaybı sonucu son dönem böbrek
yetmezliği ile kronik böbrek hastalığına eşlik eden kalp-damar
hastalıklarına bağlı erken ölüm riskini beraberinde getirmektedir.
Böbrek yetmezliği gelişen hastaların hayatını sürdürebilmesi için
diyaliz, daha ileri dönemde ise böbrek nakli tedavilerinin uygulanması
gerekmektedir. Bu tedavi yöntemlerinin maliyeti oldukça yüksektir.
Bütün dünyada görülme sıklığı oldukça artan böbrek hastalığı önemli bir
halk sağlığı problemidir. Görülme sıklığının giderek artması, hayat
kalitesini ciddi şekilde etkilemesi, farkındalığın düşük olması ve ölüm
oranlarının yüksek olması sebebiyle kronik böbrek hastalığı Sağlık
Bakanlığı tarafından toplum sağlığı açısından öncelikli hedefler arasına
alınmış ve Türk Nefroloji derneğinin de katkılarıyla “Türkiye Böbrek
Hastalıklarını Önleme ve Kontrol Programı” başlatılmıştır.
Her yıl
Mart ayının ikinci Perşembe günü olarak belirlenen “ Dünya Böbrek Günü”
bu yıl 8 Mart Dünya Kadınlar Gününe tesadüf ettiğinden ve böbrek
enfeksiyonlarının kadınlarda daha sık görüldüğünden dolayı, bu yılki
Dünya Böbrek Günü teması “ Böbrekler ve Kadın Sağlığı” olarak
belirlenmiştir.
Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme, vücut ağırlığın
kontrolü, tuzun azaltılması, yeterli sıvı alınması, sigaradan uzak
durulması, ağrı kesici ilaçlardan kaçınılması, kan basıncının ve kan
şekerinin kontrol altında tutulması gibi önlemlerle kronik böbrek
hastalıklarından korunulabilmektedir. Ancak risk grubunda olanların (
diyabetliler, yüksek tansiyonu olanlar, kalp hastaları, fazla kilolular,
ailesinde böbrek hastası olanlar, sigara içenler ve yaşı 60’tan büyük
olanlar ) düzenli olarak böbrek hastalığı yönünden kontrollerini
yaptırmaları erken teşhis ve tedavi açısından önem taşımaktadır.
Dünya Böbrek Günü vesilesiyle; böbrek hastalığı teşhisi konup tedavileri devam eden bütün hastalarımıza acil şifalar diliyorum.
Uzm. Dr. Serhat KORKMAZ
İl Sağlık Müdürü