RAHİM AĞZI (SERVİKS) KANSERİ FARKINDALIK AYI!
Rahim ağzı (Servis) kanseri; dünyada kadınlarda meme kanseri ve kalın bağırsak kanserinden sonra üçüncü sıklıkta görülürken, ülkemizde dokuzuncu sıradadır. Nedeni tamamen aydınlatılmış bir kanser olup önlenebilir bir hastalıktır.
Rahim ağzı kanserinde belirli risk faktörleri vardır ve şöyle sıralayabiliriz; Human Papilloma Virüs (HPV) enfeksiyonu, erken yaşta cinsel ilişki ( 16 yaşından önce), çok eşlilik, sigara, sağlıksız beslenme ( meyve ve sebzeyi az tüketmek ), çok sayıda doğum, sosyoekonomik düzeyin düşük olması, 5 yıldan daha uzun süre doğum kontrol hapı kullanmak.
Tarama ve erken teşhis ile tam tedavisi mümkün olan rahim ağzı kanseri, günümüzde kanserden ölüm nedenleri arasında çok geridedir. Tarama ve kontrollerini düzenli yaptıran bir kadının rahim ağzı kanserinden ölmeyeceğini söylemek mümkündür. Bu sebeple Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) de ülke çapında taramaları önermektedir.
Günümüzde rahim ağzı kanserinin % 99, 9’ una HPV enfeksiyonunun yol açtığı bilinmektedir. HPV’ nin tespit edilmesi ile erken dönemde rahim ağzındaki kanser öncülü değişikliklere işaret ederek kanser teşhisini kolaylaştırmaktadır. Rutin tarama içinde yer alan HPV testleri virüsün tespiti esasına dayanmaktadır. Ülkemizde ulusal kanser tarama standartlarına göre 30-65 yaş arası her kadın 5 yılda bir HPV testi ile taranmaktadır.
Rahim ağzı kanseri belirtilerini şöyle sırlamak mümkündür: Düzensiz, adet dönemleri arasında veya cinsel ilişki sonrası anormal kanamalar; cinsel ilişki sırasında ağrı; sırt, bacak veya kadın cinsel organlarını olduğu bölgede ağrı; yorgunluk, kilo kaybı ve iştahsızlık; vajinal rahatsızlıklar ve kokulu akıntı; tek bir bacakta şişkinlik; idrar yaparken ağrı olması.
Bugün artık HPV’ nin en çok kanser yapan tiplerine karşı geliştirilen ve koruyuculuğu yüksek olan aşılar mevcut olup, DSÖ 9- 13 yaşlarındaki kız çocuklarının aşı yaptırmasını önermektedir. Bunun dışında 30 yaşından itibaren tarama testlerinin düzenli bir şekilde yaptırılması, güvenli cinsel ilişki, sigara kullanılmaması, sebze ve meyve tüketiminden zengin beslenme ve bütün bu konular üzerine eğitimler yapılması ile rahim ağzı kanserleri önlenebilmektedir.
Önlenebilir olan, erken teşhis edildiğinde tedavisi % 100 olan ve buna bağlı ölümlerin tamamen engellenebildiği rahim ağzı kanserinde de bütün kanser türlerinde olduğu gibi erken teşhis çok önemli olup, erken teşhis için de özellikle risk grubundaki kişilere yönelik taramalar çok önemlidir.
Ülkemizin her yerinde mevcut olan Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezlerinde ( KETEM ) bütün kanser türlerine yönelik taramalar ücretsiz olarak yapılmaktadır. İlimizde de Afyonkarahisar Devlet Hastanesi içinde yer alan KETEM ve Toplum Sağlığı Merkezinde yer alan Kanser Biriminde ücretsiz tarama ve eğitimlerimiz sürekli olarak yapılmakta olup, rahim ağzı kanseri taramaları bu merkezlerin yanın Aile Sağlığı Merkezlerinde ( ASM ) de yapılmaktadır. Özellikle 30- 65 yaş arası bütün kadınlarımızı rahim ağzı kanseri taraması içi Merkezlerimize bekliyoruz.
Bakanlığımızca Ocak Ayı rahim ağzı kanseri farkındalık ayı olarak belirlenmiştir. Müdürlüğümüz tarafından konuya dikkat çekmek amacı ile tarama ve eğitim çalışmalarımıza Ocak Ayında daha çok ağırlık verilmiş olup, çeşitli kurum ve kuruluşlarda kadınlara yönelik eğitimlerimiz ay sonuna kadar yoğun olarak devam edecektir.
Kansere geçit vermeyelim, el ele verip kansere karşı duvar örelim.
Uzm. Dr. Serhat KORKMAZ
Sağlık Müdürü
