Yaz mevsimin kendini iyice hissettirdiği bu günlerde sıcaklıklar mevsim normallerinin oldukça üzerinde seyretmekte olup, bu durum özellikle çocuklar yaşlılar ve kronik hastalığı (kalp, şeker v.b.) olanlar için daha çok risk taşımaktadır. Sıcaklık ve nem artışına bağlı olarak vücut ısısı da artmakta ve metabolizma bu yeni duruma uyum sağlamaya çalışmaktadır. Sonuç olarak da kalbin kanlanma oranında düşme, doku ve organlarda oksijenlenme azalması, kalp atım hızı ve kan basıncının artmasıyla özellikle yüksek tansiyon, kalp yetmezliği ve koroner kalp hastalıklarının sıcak yaz aylarında arttığı gözlenmektedir. Sıcağın etkisiyle artan terlemeden dolayı vücutta fazla miktarda su ve mineral kaybı yaşanacağı için baş dönmesi, bayılma, bulantı gibi problemler de görülebilir. Ani hava değişiminden çok etkilenen bebek ve çocuklarda ishal görülme sıklığı da artmaktadır. Aşırı sıcak sebebiyle yiyecek ve içeceklerde bozulma riski de olabileceğinden besin zehirlenmelerine de rastlanmaktadır.
Yaz aylarında oldukça yaygın olarak kullanılan klimalar güzel bir serinlik vermesine karşın hastalık kaynağı da olabilmektedir. Ani ısı değişiminden dolayı çeşitli sağlık problemlerine sebebiyet verebilir. Özellikle araç içinde direkt yüze temas eden klima rüzgârı sebebiyle sinüzit, kulak iltihabı, yüz felci gibi problemler karşımıza çıkabilir. Ani ısı değişimine bağlı yaşanabilecek problemler dışında, klimalardan yayılabilen bir hastalık da Lejyoner hastalığıdır. Legionella Pneumophilla adında bir bakterinin sebep olduğu hastalıktır ve etken olan bakteri klimaların filtre kısımlarında uygun nem ve sıcaklıkta üreyip ve buradan havaya karışarak solunum yoluyla vücuda dâhil olup hastalığı oluşturmaktadır. Vücut direncinin düşük olması, hastalanma oranını da arttırmaktadır. Küf mantarları da aynı şekilde klimalarda üreyerek kişilerde alerjik rinit ve alerjik astıma sebep olabilmektedir. Bu yüzden klimalar kullanılmadan önce uygun bakım ve temizlikleri yapılmalıdır.
Toplumuzda serinlemek için kullanılan bir yol da yüzme olup, yüzme için kullanılan havuzların ve ya sahillerin temiz olması da hastalıklardan korunmak için çok önemlidir. Temizliği yeterli sağlanmamış ya da normalden fazla klorlanmış havuzlar çeşitli cilt problemleri ve ciddi salgın hastalıklara sebep olabilmektedir. Çeşitli mantar enfeksiyonları, ishal, idrar yolu enfeksiyonu, paraziter hastalıklar da temiz olmayan ve çok kalabalık kişilerin kullandığı havuzlardan bulaşabilmektedir. Bu yüzden havuzların temizliği ve dezenfeksiyonu, kurallarına uygun şekilde yapılmalı, temiz olduğundan emin olunmayan yerlerde yüzülmemelidir.
Genel olarak sıcak yaz günlerinde herkesin dikkat etmesi gereken noktalar; mevsime uygun terletmeyen ve açık renkli giysilerin tercih edilmesi; bol miktarda (günde en az 2-2,5 litre ) su tüketilmesi; fazla yağlı, şekerli kızartma ve hamur işlerinden olabildiğince uzak durulması; bol bol sebze ve meyve tüketilmesi; güneşin dik geldiği saatlerde (11.00-15.00 arası) dışarıda uzun süre kalınmaması; güneş korumalı cilt ürünleri ve şapka kullanılması v.b olarak sıralanabilir. Kronik hastalığı olan kişilerin sürekli kullandığı ilaçları varsa düzenli kullanıma özen göstermesi ve hekimlerinin tavsiyelerine uyması da sağlık problemlerinin yaşanma ihtimalini en aza indirecektir.
Henüz yok edemediğimiz Covid-19 salgınından korunmak için kullanılmasını önerdiğimiz maske, sıcak havalarda biraz bunaltıyor evet ama salgından korunmak için maskemizi takmaya devam ettiğimizi, temizlik ve mesafe kurallarına uyulmasını ve aşı yaptırılması gerektiğini tekrar hatırlatıyor; hastalıklardan uzak, sağlıklı günler diliyorum.
Uzm.Dr.Serhat Korkmaz
İl Sağlık Müdürü