Bütün dünyada yaygın bir bağımlılık türü olan tütün ve dumanında bulunan zararlı maddeler insan sağlığına çok büyük zarar vermektedir. Tütün kullanımı, sebep olduğu olumsuz etkilerden dolayı ülkemizde olduğu kadar bütün dünyada önemli bir halk sağlığı problemidir.
Tütünün en yaygın kullanım şekli olan sigara; doğum öncesi dönemden başlayarak, çocuk ve erişkinlikte ölüme kadar götüren 50'nin üzerinde sağlık sorununa yol açmaktadır. Bu sorunlar arasında kalp ve damar hastalıkları, akciğer kanseri ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı öne çıkmaktadır. Önlenebilir hastalık ve ölüm sebeplerinin en önde gelenlerinden biridir.
Sigara endüstrisinin ana hedefinin 11- 13 yaş grubu çocuklar olduğu ve ülkemizde de sigaraya başlama yaşının gittikçe bu yaş grubuna kaydığı bilinmektedir.
Ülkemizde 5727 sayılı yasanın yürürlüğe girmesi ile birlikte sigarasız bir toplum olma yönünde önemli bir yol alınmıştır. Yasanın yürürlüğe girmesinden sonra sigara satışlarında düşme meydana gelmiştir. Bu sayede hem sigara içenlerin oranında azalma olmuş, hem de kapalı yerlerde sigara içme yasağı ile pasif sigara dumanına maruz kalma oranları azalmıştır. İlimizde de tütün denetim ekipleri tarafından kapalı alanlar sürekli denetim altında tutulup, yasağın delinmesi engellenmekte ve yasağı çiğneyenlere gereken cezalar verilmektedir.
Peki, sigarayı bırakınca neler olur? Kanser ve diyabete yakalanma riski azalır; sigarayı bıraktıktan sonraki iki hafta içinde nefes darlığı azalır; soğuk algınlığı ve enfeksiyonlara yakalanma riski azalır; işitme ve görme duyusu keskinleşir; ağız sağlığı uzun yıllar boyunca korunur; kan basıncı ve kalp atış hızı neredeyse anında düşer; kalp krizi geçirme riski, 24 saat içinde azalır; beyindeki çok sayıda nikotin reseptörü, sigarayı bıraktıktan yaklaşık bir ay sonra normal seviyelere döner; kadınlarda östrojen düzeyleri normale döner; kandaki oksijen miktarı artar, kaslar ve kemikler daha güçlü ve sağlıklı hâle gelir; cildin erken yaşlanma riski ortadan kalkar.
En önemlisi; çocuklarımız bronşit, zatürre, astım, menenjit ve kulak enfeksiyonlarına karşı daha az risk altında olur.
Tütün kontrol çalışmalarının bilinirliğinin artırılması ve sigaranın zararları konusunda farkındalık oluşturması “9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü” olarak belirlenmiştir.
Bu vesile ile herkesi tütün ve mamulleri ile mücadeleye; temiz havayı korumaya, nefesimize gönül vermeye davet ediyorum.
9 Şubat sizin de sigarayı terk etmek için miladınız olsun. Bu konuda aile hekimlerinizden, sigara bırakma polikliniklerimizden, Alo 171 hattından yardım ve destek alabilirsiniz. Siz yeter ki sağlığa merhaba demek isteyin, biz her zaman yanınızdayız.
Hep birlikte havamızı koruyalım, geleceğimize sahip çıkalım.
Hayatını duman altında bırakma, sigarayı bırak!
Uzm. Dr. Serhat KORKMAZ
İl Sağlık Müdürü